Mindmappen is het maken van een mindmap, een diagram dat onder de ‘graphic organizers’ valt. Dit zijn communicatiemiddelen die symbolen gebruiken om kennis, concepten, gedachten of ideeën en hun relaties overzichtelijk te maken. Mindmaps worden geordend in de vorm van een boomstructuur rond een centraal thema.
Je gebruikt een mindmap bijvoorbeeld om creatieve processen te ondersteunen of om concepten te leren en te onthouden. Je kunt een mindmap op papier of met een digitale tool tekenen. Met digitale mindmaps kun je complexe en multimediale informatie bijstellen en/of toegankelijk maken, maar met een analoge mindmap wordt nieuwe informatie beter onthouden, blijkt uit onderzoek.
Het onderwerp staat altijd centraal in je mindmap. Vervolgens maak je subonderwerpen rondom het onderwerp. Bij deze subonderwerpen plaats je ook weer subonderwerpen totdat er een boom van (sub)onderwerpen ontstaat.
Tony Buzan, uitvinder van de mindmap, raadt aan om de volgende zeven stappen te volgen voor een succesvolle mindmap:
Zet voor jezelf een wekker, bijvoorbeeld op tien minuten. In die tien minuten werk je heel geconcentreerd aan je mindmap. Zit je even vast? Stel jezelf eens de 5W-vragen: wie, wat, waar, wanneer en waarom (en hoe)? Nog steeds tijd over maar zonder inspiratie? Maak je niet druk en spreek je zintuigen eens aan. Hoe zou jouw centrale idee ruiken, voelen, smaken? Soms zijn dat wat rare vragen, maar ze helpen je wel om verder creatief na te denken. Uiteindelijk zal je merken: je eerste ideeën liggen nogal voor de hand en juist die rare vragen hebben je verfrissende nieuwe inzichten opgeleverd. Dit eerste stadium noemen we divergeren: je zoekt zoveel mogelijk oplossingen voor je probleem.
Als je wekker afgelopen is, bekijk je jouw mindmap kritisch. Je gaat nu aan het tweede stadium beginnen, het convergeren, waarin je de beste ideeën selecteert en vertaald naar concrete plannen. Welke ideeën houden verband met elkaar, ook al zijn ze niet met een lijntje verbonden? En welke ideeën brengen je verder om je probleem op te lossen of je onderwerp uit te werken? Welke volgorde en structuur lijken het meest logisch?
Dit alles zet je op een nieuwe pagina. Je hebt nu de samenvatting voor je liggen. Succes met uitwerken! En loop je vast? Kijk dan nog eens terug naar je mindmap. Misschien staat er nog een idee verstopt dat alsnog interessante nieuwe invalshoeken oplevert.
Je kunt een mindmap bij verschillende situaties in het onderwijs inzetten:
Via GratisSoftware.nu kun je software voor mindmapping downloaden, bijvoorbeeld Freemind en XMind (beide gratis). Andere populaire tools zijn Prezi, Popplet en Coggle. Vernieuwenderwijs noemt nog Mindomo.
Het programma Mindjet, waarvoor de HvA een licentie heeft, is ontworpen om graphic organizers zoals een mindmap te ontwerpen. Een groot voordeel van deze software is dat je bij elk onderwerp een afbeelding of kleuren kunt toevoegen. Zo wordt het overzicht nóg overzichtelijker.
Wil je je brainstorm in een overzichtelijke diagram zetten, dan is draw.io een handige gratis tool. Hiermee kun je online diagrammen tekenen en deze opslaan in de cloud (bijvoorbeeld in Dropbox, Google Drive of OneDrive.
Een andere interessante tool is Mattermap, waarmee je kwesties in kaart kunt brengen. Wat is bijvoorbeeld, volgens de experts, het beste materiaal voor een kleine machine die snoepjes in een pot moet vullen? En wat is de wetgeving en jurisprudentie rondom de bouw van bruggen in Nederland?
Voor dergelijke vraagstukken heb je vaak veel tegenstrijdige informatie, die de verschillende visies vertegenwoordigen. Met Mattermap verzamel je al die informatie, om deze vervolgens te ordenen. Je neemt de hyperlinks gelijk mee in je schema. Vervolgens kun je de “mattermap” delen met anderen, bijvoorbeeld je studenten of collega’s met wie je een module ontwikkelt.
Je hebt nog geen lijsten, maak er eerst een aan.