Alles komt terug – zelfs live streams
Voordat we in allerhaast denken dat we nieuwe dingen aan het doen zijn, wil ik graag wijzen op de inzichten van onze onderwijskundige en onderwijstechnologische voorgangers.
In ‘Onderwijstechnologie – een inleiding’, een buitengewoon actueel boek uit 1969, bespreekt auteur W.P. Janssen nieuwe uitdagingen en vraagstukken voor het onderwijs. Die dienden zich indertijd aan door het beschikbaar komen van technologische hulpmiddelen, maar ook door de groei van het leren buiten schoolverband. Janssen noemt hierbij bijvoorbeeld informeel leren via de nieuwe mediakanalen, maar ook de toenemende behoefte aan onderwijsprogramma’s voor werkenden: ‘Wij staan aan het begin van de education permante’.
Vervolgens bespreekt de auteur de dilemma’s bij het inzetten van technologie, de rol van de docent en zijn/haar soms moeizame relatie tot de technologie, het ontwikkelen van multimediale onderwijsleermaterialen (of zoals wij nu zeggen: content) voor specifieke leerdoelen en hij benadrukt ook de noodzaak van toegepast didactisch onderzoek naar de meerwaarde van technologische inzet voor de lerende.
Wie had er nog niet van de didaxograaf gehoord die ‘nauwkeurig leselementen onderzoekt om te bepalen op welke manier kennisoverdracht tot stand komt’ en waar technologie eventueel functioneel kon worden ingevoegd. Dat doet deze didaxograaf natuurlijk in directe samenspraak met de technograaf, die de wetmatigheden en kenmerken van apparatuur en technologie als geen ander kent, maar vooral ook weet elke factoren kunnen worden benut in verband met de didactische grondregels.
Janssen stelt dat ‘de verhouding tussen techniek en didactiek niet als een oppositie gezien moet worden maar als een symbiose’. In beginsel gaat het altijd over het inrichten van een optimale leeromgeving waarbij leerdoelen richtinggevend zijn, maar technologie kan bijdragen in de vorm van nieuwe en creatieve mogelijkheden.
Hij illustreert dit principe met prachtige voorbeelden uit de praktijk, o.a. een schematische weergave van een leeropstelling uit de jaren 60 – met zelfs live-uitzendingen(!) waarin een aantal toestellen en technieken gecombineerd wordt ‘zodat aan de hand van een draaiboek de juiste afstemming verkregen wordt tussen beeld, geluid tekst en een keuze uit onderrichtsmiddelen, gelet op leerdoel, leerstof en leerwijze’.
Deze opstelling zou volgens de schrijver bovendien kunnen voorzien in interessante onderzoeksgegevens voor de makers van onderwijsmateriaal. Waar hebben we dat eerder gehoord?
Back to the future! History repeats itself! En misschien is dat ook niet zo erg als we er iets van leren.
Dit artikel is afkomstig van het LinkedIn profiel van Wilma Kannegieter.
Je hebt nog geen lijsten, maak er eerst een aan.